Patent jest dokumentem, wydanym przez właściwy urząd każdego kraju (w Polsce Urząd Patentowy RP), który ustanawia wyłączne prawo właściciela do korzystania z wynalazku na danym terenie, przez ograniczony okres czasu (w Polsce 20 lat).

Patent to prawo majątkowe, które można przenieść na inną osobę (sprzedaż, użytkowanie, aport do spółki prawa handlowego, dziedziczenie i.t.p.). Z procesem uzyskania patentu wiąże się dokonanie analizy i opisu wynalazku przez Rzecznika Patentowego. Opis ten jest ogólnie dostępny, co powoduje że często nowoczesne rozwiązania techniczne, spełniające kryteria ubiegania się o ochronę w formie patentu, nie są zgłaszane do opatentowania ze względów bezpieczeństwa (naśladownictwo) i pełnią rolę gospodarczą w formie know-how.

Patent może posiadać wartość zarówno wtedy, gdy jest użytkowany jak i wtedy gdy nie jest użytkowany (np: blokując na krótki czas nowe technologie w oczekiwaniu na uzyskanie zwrotu nakładów lub realizację celów gospodarczych uprzednich inwestycji). Działania łamiące prawo przysługujące z patentu mogą spowodować szkodę majątkową u właściciela patentu. Szkoda tego typu wymaga wyrównania a odszkodowanie może obejmować zarówno wyrównanie zaistniałych strat poszkodowanego jak i utraconych przez niego korzyści.

Wartość patentu zależy od bardzo wielu czynników, wśród których warto wyróżnić: tempo postępu technicznego (okres przewagi konkurencyjnej), pozostały okres ochrony, zakres rejestracji (terytorium), kapitałochłonność wdrożenia, wielkość potencjalnych pożytków finansowych, zakres zastosowań, możliwość dalszego rozwoju.

W połowie lat 90-tych wiele nowocześnie zarządzanych firm doceniło posiadane wartości niematerialne i zintensyfikowało proces zarządzania portfelem własnych patentów. W niektórych największych firmach globalnych, portfele patentów zostały wniesione aportem do specjalnie w tym celu powołanych do życia spółek technologicznych, z zadaniem uzyskania jak najwyższych strumieni pieniężnych w procesie eksploatacji lub obrotu, z zabezpieczeniem strategicznych interesów właściciela. W praktyce, wycena patentu lub odszkodowania realizowana jest głównie metodami; dochodową i rynkową. W każdym jednak przypadku wycena posiada unikalny charakter i musi być zrealizowana w kontekście celu wyceny.