Identyfikacja przedmiotu wyceny
06 luty 2024
Identyfikacja przedmiowu wyceny posiada szczególne znaczenie w przypadku wartości niematerialnych i prawnych.
Proces identyfikacji stanowi pierwszy krok na drodze do ustalenia warunków informacyjnych wyceny, standardu wartości i dostępnych metod wyceny. W wyniku tego procesu uzyskujemy szczegółowy opis dóbr niematerialnych z wyszczególnieniem takich cech jak::
- transferowalność (np.: certyfikat, którego nie można przenieść na drodze transakcji kupna sprzedaży może być „transferowany” jedynie jako składnik podmiotu gospodarczego i tylko w takim przypadku będzie posiadać samoistną wartość. Podobnie, nie w każdym przypadku istnieje możliwość transferu know-how np.: gdy właściciel know-how nie posiada konkretnych rozwiązań umożliwiających przekazanie wiedzy innym osobom),
- unikalność (np.: nie istnieją porównywalne dobra niematerialne lub pola eksploatacji - w świetle obowiązujących zasad analizy porównawczej - co ogranicza zastosowanie w procesie wyceny analizy porównawczej i w konsekwencji wiarygodność metod wyceny bazujących na podejściu rynkowym),
- okres użyteczności (np.: okres ograniczony w przypadku patentu datą wygaśnięcia ochrony i/lub tempem postępu technicznego a nieograniczony w przypadku wartościowych marek firmowych),
- elastyczność (np.: w umowie licencyjnej może zostać zapisana możliwość reagowania na zmienną rzeczywistość, na drodze eksploatacji opcji realnych, czyli praw z których można skorzystać zmieniając: sposób, zakres, opłaty i inne istotne parametry użytkowania dóbr niematerialnych),
- złożoność (np.: złożoność, trudność rozgraniczenia strumienia przyszłych pożytków generowanych przez określone składniki portfela wartości niematerialnych i prawnych, szczególnie gdy składniki tego portfela generują liczne efekty synergiczne),
- pola eksploatacji (np.: istniejące aktualnie lub potencjalne nisze rynkowe, ograniczenia w zakresie użytkowania - terytorialne, podmiotowe, ilościowe i.t.p.),
- sytuacja prawna (np.: istniejące aktualnie lub potencjalne roszczenia ze strony osób trzecich, sposób i zakres ochrony prawnej oraz organizacyjnej - bardzo istotne w przypadku rozwiązań technicznych i organizacyjnych o charakterze know-how).
Błędy na etapie identyfikacji wartości niematerialnych skutkują niewłaściwym doborem metod i całkowitą nieprzydatnością wyniku wyceny.